آسانسور چیست؟ قدمت آسانسور به دوران باستان برمی‌گردد؛ زمانی که ارشمیدس، ریاضیدان و مخترع برجسته یونانی، نخستین نمونه آن را با استفاده از نیروی حیوانات طراحی کرد. اما نقطه عطفی در تکامل آسانسور در سال ۱۸۸۰ رقم خورد، هنگامی که ورنر فون سیمنر، مخترع آلمانی، اولین آسانسور برقی را به مرحله اجرا درآورد. این اختراع نه تنها سرعت جابجایی را افزایش داد، بلکه قابلیت حمل بارهای سنگین‌تر را نیز فراهم ساخت. آسانسورها به طور کلی به دو دسته اصلی کششی و هیدرولیک تقسیم می‌شوند که هر یک متناسب با نیازهای خاص ساختمان‌ها طراحی شده‌اند و به عنوان اجزای حیاتی در معماری مدرن شناخته می‌شوند.
آسانسور چیست؟
آسانسور، که به عنوان بالابر نیز شناخته می‌شود، دستگاهی است که برای جابجایی افراد و اشیاء در ارتفاعات مختلف ساختمان‌ها طراحی شده است. این سیستم حمل و نقل عمودی با استفاده از مجموعه‌ای از تجهیزات مکانیکی و الکتریکی، امکان انتقال سریع و ایمن بین طبقات را فراهم می‌آورد. موتور آسانسور به عنوان عنصر اصلی این سیستم، نیروی لازم را برای حرکت کابین تأمین می‌کند. عمل توقف در هر طبقه و انتخاب مقصد به وسیله تابلو فرمان و دکمه‌های موجود در داخل و خارج کابین انجام می‌شود.
علاوه بر این، طراحی و ساخت آسانسورها با توجه به استانداردهای ایمنی و راحتی، شامل ویژگی‌هایی مانند سنسورهای ایمنی، سیستم‌های کنترل هوشمند و مواد مقاوم در برابر آتش است که همگی به افزایش کارایی و امنیت کاربران کمک می‌کند.
تاریخچه آسانسور
تاریخچه آسانسور به دوران باستان بازمی‌گردد، جایی که ارشمیدس، ریاضیدان و مخترع یونانی، در حدود ۲۳۶ سال قبل از میلاد اولین آسانسور را با نیروی حیوانات طراحی کرد. سپس در سال ۱۷۴۳ میلادی، لویی شانزدهم در کاخ ورسای به نصب یک آسانسور ابتدایی به نام «صندلی پرنده» اقدام کرد. با این حال، تا سال ۱۸۷۵، مردم نیویورک با وجود نصب یک آسانسور در فروشگاهی بزرگ، از استفاده از آن خودداری کرده و ترجیح می‌دادند از پله‌ها بالا و پایین بروند. در میانه قرن نوزدهم، بخار آب به منبع انرژی اصلی آسانسورها تبدیل شد و این سیستم‌ها به تدریج به شکل امروزی خود نزدیک‌تر شدند. نقطه عطفی در این مسیر در سال ۱۸۸۰ رقم خورد، زمانی که ورنر فون سیمنر، مخترع آلمانی، اولین آسانسور برقی را به وجود آورد که نسبت به مدل‌های قبلی سرعت بیشتری داشت و توانایی حمل بارهای سنگین‌تر را ارائه می‌کرد.
حتما مشاهده کنید: مراحل نصب آسانسور
آسانسور های مدرن از چه زمانی شروع به کار کردند
در سال ۱۸۰۰، تولید فولاد تحولی در ساخت آسمانخراش‌ها به وجود آورد و اسکلت بندی بناها با استفاده از فلزات آغاز شد. این پیشرفت به معماران و مهندسان امکان داد تا برج‌های بلندی بسازند که بدون اختراع آسانسور، کارایی نداشتند. در سال ۱۸۲۳، در لندن اتاق صعود به عنوان یک جاذبه گردشگری با آسانسوری بخارین ساخته شد که مردم را به ارتفاعات بالا می‌برد. اما به دلیل نبود امنیت و احتمال سقوط، این نوع آسانسور برای جابجایی افراد مناسب نبود.
در سال 1846، سر ویلیام آرمسترانگ، اسانسور هیدرولیکی را اختراع کرد که برای بارگیری محموله‌ها در اسکله‌ها طراحی شده بود، اما برای ارتفاعات زیاد و استفاده خانگی کارایی نداشت. در دهه 1850، اوتیس اولین اسانسور مدرن را با طراحی پیچیده‌تری معرفی کرد که به آسانسور هیدرولیک و بخار معروف شد. او در سال 1854 با اختراع چرخ ضامن‌دار، ایمنی آسانسورها را افزایش داد؛ به‌طوری‌که در صورت پارگی کابل، کابین به طور کامل سقوط نمی‌کرد و ترمزها به‌طور خودکار فعال می‌شدند. این دستاوردها موجب پیشرفت و تنوع روزافزون آسانسورها شد.
اوتیس با طراحی آسانسور ایمن، مشکلات خرابی کابل‌های آسانسورهای قدیمی را حل کرد و به خاطر سیستم ایمنی خود شهرت یافت. او در یک همایش در نیویورک، با قطع کابل یکی از آسانسورها، عملکرد ترمز اتوماتیک آن را به نمایش گذاشت. در سال 1857، اولین آسانسور مسافربر که با نیروی بخار کار می‌کرد، در هتل برادوی نیویورک نصب شد و قادر به تحمل وزن 450 کیلوگرم و حرکت با سرعت ۱۲ متر بر دقیقه بود. این آسانسور باعث رونق کسب و کار هتل‌ها شد. پس از فوت اوتیس، پسرانش یک کمپانی تأسیس کردند و در مدت 12 سال بیش از 2000 دستگاه آسانسور فروختند.
در سال ۱۸۷۰، ماشین‌آلات هیدرولیک تدریجاً جایگزین آسانسورهای بخاری شدند که عمدتاً مربوط به اواخر قرن هیجدهم و اوایل قرن نوزدهم بودند. آسانسورهای هیدرولیکی تا سال ۱۸۷۸ در ایالات متحده و اروپا به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفتند و حداکثر سرعت آن‌ها ۱۵ متر در دقیقه بود. با این حال، آسانسورهای اولیه هیدرولیک به دلیل عدم وجود مقررات ایمنی، با ریسک بالایی همراه بودند.
یییییییییییییییییی
پیدایش آسانسورهای الکتریکی
در سال ۱۸۸۰، با گسترش استفاده از نیروی برق، شرکت آلمانی زیمنس نمونه‌ای نوین از آسانسورهای الکتریکی را به نمایش گذاشت. این آسانسورها به دلیل سرعت بالاتر و توانایی جابجایی بارهای سنگین‌تر نسبت به انواع هیدرولیکی و دیگ بخار، به سرعت محبوبیت پیدا کردند. به تدریج، امکاناتی نظیر شستی‌های طبقه و سیستم‌های باز شدن اتوماتیک درب به این سیستم‌ها افزوده شد. کنترل سرعت چرخش موتورهای جریان مستقیم از طریق چرخ‌دنده‌های حلزونی شکل انجام می‌گرفت و نخستین موتور DC در سال ۱۸۸۴ در ایالات متحده به کار گرفته شد. دو سال بعد، نورتون اوتیس، فرزند الیشا اوتیس، مدلی دیگر از آسانسور الکتریکی را معرفی کرد که به طور مستقیم در نیویورک نصب شد و قادر بود با وزنی حدود ۶۷۵ کیلوگرم و سرعت ۳۰ متر بر دقیقه عمل کند.
در همین دوران، آسانسورهای هیدرولیکی نیز ظهور کردند و یکی از نخستین نمونه‌های آن در برج ایفل پاریس نصب گردید. در نهایت، در سال ۱۸۹۰، معرفی موتورهای جریان مستقیم جدید، موجب افزایش محبوبیت آسانسورهای الکتریکی شد و زمینه‌ساز تحولی عظیم در صنعت حمل و نقل عمودی گردید.
مشخصات فنی آسانسور
آسانسورها به عنوان یکی از اجزای حیاتی ساختمان‌ها، از نظر فنی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- کششی
- هیدرولیک
آسانسورهای کششی که در ساختمان‌ها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، به دو نوع گیربکسی و گیرلس تقسیم می‌شوند. تفاوت بارز این دو نوع در نیاز به موتورخانه است؛ آسانسورهای گیربکسی به یک موتورخانه مجزا برای نصب موتور و تجهیزات وابسته نیاز دارند، در حالی که آسانسورهای گیرلس، که به «بدون موتورخانه» نیز شناخته می‌شوند، این نیاز را ندارند و به طور مستقیم درون چاهک نصب می‌شوند. از سوی دیگر، آسانسورهای هیدرولیکی با استفاده از سیستم‌های سیال، جابجایی کابین را انجام می‌دهند و به دلیل طراحی خاص خود، حرکتی نرم و کم‌صدا را ارائه می‌دهند. در مجموع، درک مشخصات فنی این سیستم‌ها از جمله موتور، کابین، درب، ریل‌ها و سایر اجزای مربوطه، به ما کمک می‌کند تا بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنیم.
سایر اطلاعات فنی آسانسور
آسانسور دارای ویژگی‌های فنی مهمی است که شامل جنس ریل‌ها، پاراشوت، تابلو فرمان و درب می‌شود.
- ریل‌ها از آلومینیوم یا فولاد ساخته می‌شوند که ریل‌های آلومینیومی از نظر دوام و قیمت برتری دارند.
- پاراشوت‌ها به سه نوع لحظه‌ای، تدریجی و ضربه‌گیر تقسیم می‌شوند.
- تابلو فرمان باید با توجه به ظرفیت، سرعت، تعداد توقف‌ها و نوع آسانسور انتخاب شود.
- درب‌های آسانسور نیز به چهار دسته لولایی، نیمه اتوماتیک، تمام اتوماتیک و سانترال تقسیم می‌شوند که درب‌های لولایی کمترین و درب‌های تمام اتوماتیک و سانترال بیشترین قیمت را دارند.
حتما مشاهده کنید: اسانسور ژاپن به کره ماه
سوالات متداول
۱- آسانسور چیست و چند نوع اسانسور داریم؟
آسانسور یک دستگاه الکترومکانیکی است که برای انتقال افراد و بار بین طبقات ساختمان‌ها به کار می‌رود. انواع مختلف آن شامل آسانسور کششی، هیدرولیک، مغناطیسی، پنوماتیک، پیچی و روملس می‌باشد.
۲- چه کسی آسانسور را اختراع کرد؟
آسانسور به عنوان یک مفهوم، تاریخ طولانی دارد و نخستین نسخه‌های آن به دوران باستان برمی‌گردد. اما اختراع مدرن آسانسور به الیشا اوتیس نسبت داده می‌شود. او در سال 1853 سیستمی را معرفی کرد که شامل یک ترمز ایمنی بود و به آسانسورها اجازه می‌داد تا با ایمنی بیشتری کار کنند. این اختراع به توسعه بیشتر آسانسورها و استفاده گسترده از آن‌ها در ساختمان‌های بلند کمک کرد.
بدون دیدگاه